TURİZMCİLER GÜNDOĞDU VE AY , “ TURİZMCİYİ KORUYACAK KANUN İSTİYORUZ”

Profesyonel turizmciler Club Tuana Genel Müdürü Nurkaya Gündoğdu ile Çalış Turizm Ve Tanıtma Derneği Başkanı Mete Ay, Bir yerel Tv’de Fethiye ve Ülkemiz turizmini değerlendirip sorunların çözümü için geniş açıklamalarda bulundular.  Turizmci Ay ve Gündoğdu, turizm de kalitenin korunabilmesi için, denetlemelerin şart olduğunu, turizmcinin de korunabilmesi için mutlaka yeni yasa çıkarılması gerektiği ifade edildi.

Fethiye’de uzun yıllardır profesyonel turizmcilik yapan Club Tuana Genel Müdürü Nurkaya Gündoğdu ile Çalış Turizm Ve Tanıtma Derneği Başkanı Mete Ay, turizm sezonu hakkında açıklamalarda bulundu. Turizmciler; bölgenin turizmde eksi ve artı yönlerinden, fiyat pahalılığına, devamlı artan enflasyondan, turizmcilerin genel sorunlarına kadar, pek çok konuyu gündeme taşıdılar.  Bölgede hızla artış gösteren villa turizmi konusunda da değerlendirmelerde bulunan Nurkaya Gündoğdu ve Mete Ay, turizm kalitesinin korunması için denetimlerin şart olduğunu ifade ettiler.

2023 turizm sezonu hakkında geniş açıklamalar yapan Club Tuana Genel Müdürü Nurkaya Gündoğdu, “Ülkemiz 11 ilde asrın deprem felaketini yaşamıştı.  Sezon da iklim nedeniyle geç başlamıştı. Ayrıca seçimlerde yapıldı. Ardından alınan kararlar ve bunların piyasaya yansımasıyla turizm de beklenen hareketlilik çok olmasa da kaliteli ve nitelikli hizmet veren konaklamalar için sezon iyi gitmektedir. Turizm hayal demektir.2024 turizm sezonunun da özellikle ekonomide alınacak tedbirlerle bazı sorunların giderilmesiyle iyi geçeceğine inanıyorum. “dedi.

“KENTTEN KÖYLERE DOĞRU VİLLA MANTIKLI KONAKLAMA HİZMETİ VERİLİYOR”

Club Tuana Genel Müdürü Nurkaya Gündoğdu, “Ülkemizde  pandeminin yaşanmasıyla birlikte bazı firmalar villa turizmi yapmaya başladı. Önceleri bölgede  400-500 villa vardı. Daha nitelikliydi. Şimdi ise kentten köylere doğru nitelikli arazilerden, köylerdeki yerlere adını bungalov, tiny house, diyerek bir konaklama hizmeti veriliyor. Özellikle yapı kullanma belgelerini almış, imar barışın da bulunmuş kişilerin tadilat projesiyle yeni binalar patladı. Arkasında da önü alınamaz bir şekilde kaçak yapılar yapılmaya başlandı. Bunların villa turizmine katkısı var. Karşı değiliz. Ancak, 4-5 yıldızlı bir otel de birçok şeye para ödeyerek turizm yapmaya çalışıyor. Ortak koşulların oluştuğu bir yerde villaların sayısı inanılmaz bir boyuta geldi. Kolluk kuvvetlerine sadece kimlik bildirimiyle bu iş olmaz. Ben birkaç kuruma telif hakları vesilesiyle katkı payı ödüyorum. Benim otelimin arıtmasın da günlük 800 ton su çıkıyor. Denize verilmesi yasak olduğu için suyu bahçeye dolandırmakla uğraşıyorum. Ticaret yaptığım bir yerde enerji ile ilgili sorun yaşıyorum. AYDEM kapasite güç seviyesini arttırmadığı sürece verilen her sayaç ruhsatlı işletmelere zarar haline geldi. Verilen her su sayacı sıkıntı yaratmaya başladı. Çünkü kapasite ve kullanım hızla artıyor. Buna bir önlem alınması gerekiyor” dedi.

“GELECEKTE NİTELİKSİZ VİLLALAR PERSONEL LOJMANI OLACAK”

Gündoğdu, “ Villa turizmi yapan bir grup her sorumluluklarını yerine getiriyor. Bir başka grup ise hiç birini yerine getirmiyor. Bakanlığımız bu konuda çalışıyor. Bakanlığın aldığı yasaklamalar ile birçok insanın canı yanacak. O canlar yanmadan müdürlüğe giderek yapılması gereken ne ise onları yaparak kayıt altına alınmasın da fayda var. Bunu nitelikli yapanlar çok ciddi paralar kazanacak. Nitelikli yapamayanlar için ise bir dönem sonra oralar personel lojmanı olacak. İlk anda kazanılıyormuş gibi gelecek ama inşaat maliyetlerinden sonra kazanmadıklarını anlayacaklar. Ve sonra bunlar 12 aylık ticarete kazandırma yöntemi ile pazarlamaya gidecek” şeklinde konuştu.

“HİZMET VERENİ KORUYACAK KANUN YOK”

Club Tuana Genel Müdürü Nurkaya Gündoğdu, turizmciyi yani hizmet vereni koruyacak bir kanun olmadığını kaydederek ,” Türkiye’de otelin kendini koruyabileceği bir takım maddeleri var. Tüketiciyi koruma kanunları var. Hizmet sektörün de hizmeti vereni koruyacak bir kanun yok. Yıllardır dernekler konuşuyor. Otelcilik derneğin de federasyon olduk. Federasyonumuzun en büyük ana konularından bir tanesi de turizm kanunun çıkmasıdır. Ama bu dönem de bakanımız bizim sektörden. Kendisi de otel ve turizm işletmeciliğin de masanın diğer tarafında olanlarından. Devletimizin bir şekilde kanun koyucuların, üst düzeyde ki insanlara ‘Bu işletmeler de ki insanların da hakları hukukları vardır.’ Diyeceği bir kanun yok. “dedi.

“BAKANIMIZ BİZDEN”

Gündoğdu, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un turizmci olduğunu hatırlatarak, “Benim bildiğim olası bir denetlemeye dokuz yerden insanlar geliyor. Gıdadan çevreye kadar hepsi geliyor. 22-23’e yakın beş-dört yıldızlı otellerin sözleşme yapmaya zorunlu olduğu havuz müdüründen, sivil savunma planlarına kadar yapıldığı bir sürü sözleşmeler yapıyoruz. Bütün bunları yapıyoruz ama bizim yanımızda olan yok. Seyahat acentesinin verdiği karara göre veya müşterinin talep ettiği rakama göre değerlendirilmemizin gerektiği bir kanun lazım.  Burada da eksiğiz. Otel de misafir mutlu olmayabilir. Gayet normal bir durum. Otel hayallerine hitap etmeyebilir ya da personelimiz hata yapmış olabilir ama her zaman personel ve işletme mi hatalı? Sorunlu müşteri olabiliyor. Art niyetli ya da kendine göre doğrusu olan bir müşteri olabilir. Hiç bilmediğimiz bir insan sonuç da internetten ya da acente üzerinden alarak geliyor. Bizi de koruyacak bir kanun istiyoruz. Savunma hakkı her bireyde anayasa hakkıysa kendi işletmemiz de, bizim de hatalarımız varsa o hataları da hangi normlara karşı kendi kendimizi savunabiliriz. Yıllardır turizm Türkiye’nin göbeğine oturmuş bir şekilde. Bugün 25 milyonluk turisti konuşuyorsak. Devletin bunun bir altyapısını oluşturması gerek. Devlet bunu oluşturmuyor. Bizim en şanslı dönemimiz çünkü bakanımız bizden. Böyle bir dönem de bunu yapamıyorsak ne zaman yapacağız? Bunun aynısı seyahat acenteleri için de geçerli. Hep bir sıkıntı var. Turizmciyi koruyan bir kanunun da acilen hazırlanıp çıkarılması gerekir. ”şeklinde konuştu.

“HAKSIZ BİR REKABETE YOL AÇILIYOR”

Çalış Turizm Ve Tanıtma Derneği Başkanı Mete Ay ise, “Fethiye’de 3 binin üzerinde villa konaklaması mevcut.  Bizim açımızdan bakarsak bizim Çalış’ta yaklaşık 10 bin yatağımız vardır. Biz vergi veriyoruz. Polis bizi istediği zaman denetleyebiliyor. Bir sürü belgeler hazırlıyoruz, katkı payları veriyoruz. Ormanı keserek dağın başına, kanunlara uymayarak villa yapmışlar. Bunun bir dengesinin bulunması lazım. Avrupa’da bir sokakta aynı mağazalar bir arada olmaz. Ticaret odalarından ya da belediyeden mutlaka bu işi yapabilirsin diyen bir belge alırsın. Ruhsat verilmez. Maalesef Türkiye’de herkes her işletmeyi her bölge de her yere açabiliyor ve ticaret yapabiliyor. Bu da haksız bir rekabete yol açıyor. Ama bunun sonucunda Fethiyelilerin kendilerine, ‘Fethiye’nin bu kadar yatağa ihtiyacı var mı?’ diye sorması lazım. Ölüdeniz’de yatak kapasitesi çok azken Hisarönün’de birçok ev pansiyon ve otele döndü. Yeni oteller yapıldı. Ölüdeniz’de otel sayısı artmaya başladığında her yer otel olduğunda bu kez Hisarönün’deki kardeşlerimiz çok ucuz fiyattan odalarını satmaya ya da satamamaya başladılar. Bu sefer de Hisarönü boş kaldı. O büyümeye nasıl izin verdiler. Geçmişte olan şeyler artık değiştiremeyiz. Ama 3 bin 500 konaklama turizmcisinin olduğu bir yerde Çalıştaki otelci nasıl para kazanacak. Beş yıldızlı otel nasıl para kazanacak? Turizmi profesyonelce ve hakkı ile yapanlar nasıl para kazanacaklar? Bunun bir dengesinin ve kontrolünün olması gerekiyor. Devlet kontrolü ve desteği olmalı. Biraz da öz eleştiriye ihtiyacımız var. Şuan da Fethiye’de ki elektrik ve su kapasitesi yetmiyor. Dağa tepeye ormana, ormanın içine ağaç keserek ev, villa yaptık. Kiralamak için. Buralara alınan elektrik ve su tarlaların sulanması için alınan elektrik sudur. Biz bunu yaptığımız villalarda kullanıyoruz. Çünkü tarım alanlarına sulama için alınan elektrik o evlerin makinelerini çalıştırmaya kullanılıyor. AYDEM ne yapsın bu durumda. Su da yok elektrikte. Bundan dolayı elektrikte su da yetmiyor.” şeklinde konuştu.

SEZON DEĞERLENDİRMESİ

Çalış Turizm Ve Tanıtma Derneği Başkanı Mete Ay 2023 turizm sezonunu değerlendirirken, “Turizmci 2-3 günlük konaklamalarla çok yoruldu. Daha önce 1 hafta 10 gün olan konaklamalar fiyatlardan dolayı 2-3 güne düştü. Ve rezervasyonlar sayısal olarak güzeldi. Ama sokaktaki ne kuyumcuya ne restaurantçıya ne de hediyelik eşya satana paralel şekilde yansımadı. Verdiğimiz fiyatlara ve müşteri memnuniyetine dikkat etmezsek, gelecekte Fethiyemiz ve özellikle Çalış plajımız çok müşteri kaybedebilir. Şu anda 2023’ün bu tarihinden itibaren bölgedeki yabancı turist sayısında Eylül ayı sonunda kadar ciddi bir artış var. Umarım Ekimin sonuna kadar sezonu uzatabiliriz.” Dedi.

UÇAKLAR DESTEKLENMELİ

2024 Turizm sezonunun iyi geçebilmesi için Avrupa’dan Dalaman’a inen uçakların mutlaka teşviklerle desteklenmesi gerektiğinin altını çizen Mete Ay, “Avrupa’dan gelen Dalaman’a inen uçak fiyatlarının oldukça yüksek olması Avrupalı’yı AB için de seyahat etmeye zorluyor. Ve bu böyle olunca para Türkiye’ye gelemiyor Avrupa içinde kalıyor. Turizm Bakanlığımızın Avrupa müşterisine özellikle de İngiliz müşteriye İngiltere’den Dalaman’a inen uçaklara destek vermesi lazım ki uçak fiyatları biraz ucuzlayıp müşteriyi Türkiye’ye getirebilsin. Geçmişte bu yapıldı. Havalimanına inen uçaklara 10 bin dolar gibi petrol desteği verilmişti. Bunun etkilerini bölge turizmcileri güzel şekilde yaşamıştı. Bu ve benzeri destekler yapılırsa 2024 turizm sezonu iyi olur. Bu konuda Turizm Bakanlığı Turizm Geliştirme Ajansı iyi çalışıyor. Özellikle tanıtımda ciddi emek veriyor. Geçen sene TGA için 450 Milyon Doların üzerinde para toplandığını duyduk. 200 Milyon Dolar kısmı sadece tanıtıma harcanmıştı. Bu da Turizmimize önemli bir başarı katacaktır. Umarım burada kalan paraları Avrupa ‘dan gelecek charter uçaklarına teşvik olarak kullanılacaktır. Gelecek turizm sezonundan umutluyum. ”şeklinde konuştu.